معامله توسط غیر مالک (معامله توسط فضول)
هرگاه شخصی با مال دیگری بدون داشتن سمت نمایندگی معامله کند به این نوع معامله فضولی می گویند. بنابراین هرگاه اگر شخصی بدون آنکه وکیل ، قیم، وصی، ویا ولی قهری دیگری باشدبا مال مالک معامله کندو یا تعهدی از جانب او بنماید حتی اگر صاحب مال باطنا راضی باشد عقد فضولی محسوب می شود.در معامله فضولی به شخصی که با مال دیگری معامله می کند، فضول یا فضولی یا معامل فضولی گویندبه کسی که مال او توسط فضول مورد معامله قرارمیگیرد مالک یا غیر می گویند و شخصی را با فضول معامله می کند اصیل گفته می شود.
معامله فضولی برای خود
هرگاه فضول با مال دیگری برای خودش عقد را واقع سازد، این معامله فضولی و معامله برای صاحب عین (مالک) خواهد بود. مانند معامله ای که سارق با مال مسروقه یا غاصب با مال غصبی انجام دهد.
معامله فضولی برای غیر یا مالک
در این نوع معامله فضولی، فضول معامله را به نام به مالک و برای او واقع می کند بدون آنکه از مالک سمت نمایندگی داشته باشد.پسری ملک پدر را بدون داشتن سمت نمایندگی برای او بفروشد.معامله فضولی غیر نافذ می باشد خواه برای فضول منعقد شده باشد خواه برای غیر. در صورت اجازه مالک یا قائم مقام او معامله نافذ می شود.و در صورت رد، معامله فضولی باطل می شود.مثلا معامله سارق سارق با مال مسروقه و غاصب با مال مغصوب غیر نافذ است. البته استثناء وصیت به مال غیر حتی با اجازه مالک باطل می باشد.
ادامه مطلب در:معامله توسط غیر مالک (معامله توسط فضول)+قوانین و شرایط